elektrik açma işlemi artık eskisi gibi basit değil. bu işi o kadar zorlaştırdılar ki anlatamam. iyi mi yaptılar kötü mü yaptılar bilmiyorum.
örneklerle gidelim…
diyelim ki bir dükkanınız var. bu dükkandan ki saat yıllar önce kayboldu. aradan zaman geçti 3 ya da 4 sene… aradan bu kadar zaman geçince saat (yani elektrik sayacı) elektrik idare tarafından “çöp” olarak adlandırılıyor ve sistemden kaydı siliniyor. aradan yıllar geçti ve siz dükkanınıza yeniden elektrik almak istediniz. peki ne yapacaksınız ?
dükkandan saat kayboldu derken konuya biraz daha açıklık getirelim.
bu olay benim çok yakınımda yaşandı. tanıdığım biri dükkanını yabancılara kiraya vermiş daha sonra mahalleli rahatsız olunca yabancıları çıkartmış. aslında dükkanı yabancılara kiraya veren mal sahibi değil… emlakçı ! zira emlakçı için dükkanın kime verildiğinin hiç bir önemi yok. emlakçı için önemli olan o işten alacağı komisiyondur. emlakçı, komisiyonunu cebine indirdikten sonra dükkanı önüne gelene kiraya verir. hayatımda hiç bir zaman emlakçı vasıtasıyla hiç bir mülkümü kiraya vermedim, vermemde.
dükkanı tutan yabancılar elektrik sayacını yerinde sökmüş. mal sahibinin bunu fark etmesi (kendisi yurt dışında yaşayan biri) yıllar sonra olmuş. dükkanında duran yabancılar çıkınca bu dükkan yıllarca boş kalmış. mal sahibinin bu işten öyle midesi bulanmış ki dükkanını kimseye kiraya vermemiş. yıllar sonra bir tanıdığına kiraya vermek istemiş ama dükkanda elektrik yok.
bina eski bir bina, 1980 yılında yapılmış.
ben, elektrik aboneliği alma işlemini çok basit bir iş sanıyordum. ve sürecin şu şekilde ilerlediğini sanıyordum: dükkanı tutacak olan kiracı e-devlet üzerinden başvurusunu yapıyor ve yetkililer gelip sayacı takıp gidiyor 🙂 ama kazın ayağı böyle değil; çok zorlu bir süreç bizi bekliyormuş.
şimdi sırasıyla kapanan bir elektrik saatini yeniden açtırmak için yapılacak işleri anlatmaya çalışacam.
bizim açtırmak istediğimiz dükkan elektriği yani mesken-konut değil ! ve istanbul…
biliyorsunuz ki iki çeşit abonelik var, birincisi dükkan, diğer ev-konut yani mesken…ki bir şey fark edeceğini sanmam ve eminim aşağıda anlatacaklarımın haricinde bir iki şey eksik olmakla birlikte süreç konut-mesken elektriğini açtırmak içinde aynı şekilde işliyordur.
efendim bedaş perpa elektrik idaresi aradık (burası önceden çağlayanda idi) elektrik saatimizin olmadığını ve yeni bir abonelik almak istediğimizi söyledik. bize kendilerinin bu işi halledemeyeceğini ve beyoğlu bedaş işletme müdürlüğü’ne gitmemizi söylediler. çünkü sayaç yerinde olmadığı için perpa’nın bir şey yapmaya yetkisi yokmuş. şayet elektrik sayacı yerinde olsa idi işlem çok basit bir şekilde gerçekleşecekti; elektriğimiz, evraklarımızı hazır edip teslim ettikten sonra bir iki gün içinde açılacaktı. ama şimdi halletmemiz gereken bir sürü iş var.
aşağıda beyoğlu bedaş işletme müdürlüğünün resmi var. burası taksim’de. kolay gidilen bir yer. hacıosman-yenikapı metrosuna binin, taksimde inin. metrodan gezi parkı’nın olduğu istikametten çıkın. yoldan geçen birilerine sorun… gezi parkı ile söz konusu kurumun arası yaklaşık 700,800 metre…yürüyerek rahatlıkla gidersiniz.
beyoğlu bedaş işletme müdürlüğü tuhaf bir yer. kapıda o kadar sıkı güvenlik önlemi var ki merkez bankasından bile daha fazla korunaklı. sanki içeride dünyanın en önemli işlerinden biri gerçekleşiyor ! alt tarafı elektrik satıyorsunuz nedir yani ?
içeri girerken güzel bi aradık, kimliğimizi bırakıp ziyaretçi kartımızı yakamıza taktık ve sanırım iki kat üste çıktık. muhatap bulamıyoruz ! elemanlar masalarda oturmuşlar birbirleriyle geyik yapıyor, gülüşüyor. tam anlamıyla devlet dairesi modu (ama burası devletin değil, özel bir sektörün) zar zor birine derdimizi anlatabildik. ha bu arada beyoğlu bedaş işletme müdürlüğüne gitmeden evvel elektrik açtıracağımız dükkanın bulunduğu binaya ait herhangi bir abone numarasını da yanımızda getirdik ( bu abone numarası, binaya ait herhangi bir fatura, merdiven otomatiği bile olabilir) yetkili bizden “herhangi bir abone numarası” istedi…verdik. ekrana girdi ve o binaya ait kaç tane aktif ve pasif saat varsa hepsini gördü.
- dükkanın saati sökülmüş dedi..
- evet sökülmüş ne yapabiliriz peki ?
- yapacak bir şey yok, dilekçe vereceksiniz. ekiplerimiz verdiğiniz adres de gelecek, sayaç tespiti yapacak. sayaç tespiti yapıp projenin olup olmadığını ya da proje istenip istenmeyeceğine bakacaklar dedi…
hayda birde projemi çizdirecez yani ?
dilekçeyi verdik ve beyoğlu bedaş işletme müdürlüğünden ayrıldık. ekipler 1 hafta sonra geldi. baktılar ettiler…binanın sayacının olmadığını yeniden proje çizip yeniden (sıfırdan) abonelik başlatılacağını söylediler.
al başına bela…
iyide kardeşim burada saat vardı, abonelikte vardı. saat sökülmüşse getirip yeni bir saat takın varsa bir cezası da kesin…
olmazzz !
her şey sil baştan yeniden yapılacak !
her şeyi yeni baştan yaptırmaya başladık.
- bir mühendise 1500 lira verip proje çizdirdik.
- binanın emlak beyannamesini belediyeden aldık (bu beyanname olmazsa elektrik aboneliği almanız imkansız, en önemli evrak bu)
- söz konusu adrese yani dükkana DASK (zorunlu deprem sigortası) yaptırdık
- binayı kiraya vereceğimiz kişinin vergi levhasını aldık (vergi levhası olmadan ticarethaneye-dükkana elektrik aboneliği alamazsınız, ikinci önemli evrakta bu)
- binayı kiraya vereceğimiz kişinin kimlik fotokopisi
- binanın tapusu
işte bütün evraklar bu kadar. bu evraklardan hepsi birbirinden önemli ve inanın bir tanesi olmadan abonelik almanız mümkün değil.
ve işe koyulduk…
mühendis dedi ki:
ben evrakları içeri verip onaylatana kadar siz dükkanın elektrik hatlarını çekin, sayaç takılacak panoyu hemen dükkanın girişine koyun (kesinlikle dışarıda olacakmış) dükkan elektriği için topraklama çekin, sayaç panosunun üzerine ölüm levhası asın, kaçak akım rölesi yerleştirin, 6*4 kablo ile çekin tesisatı ve şimdi aklımda olmayan bir kaç detay daha…
bu detaylardan bir tanesini yapmamamız durumunda kontrol memurlarının işe onay vermeyeceğini ve bir daha uğraşacağımızı bize söyledi.
çağırdımız elektrik ustası zaten işi bilen biri olduğu içi her şeyi kontrol memurlarının istedikleri gibi yaptı. kaçak akım rölesinden tutun, topraklama hattı, ölüm levhası falanı filanı… her şey tamam. sıra geldi kontrol memurlarını gelip yaptığımız işe bakması kontrol edip onay vermesi.
ben, kontrol memurlarının elinde elektrik sayacıyla geleceklerini ve yaptığımız tesisat uygunsa elektrik sayacını bağlayıp gideceklerini sanıyordum. ama öyle değil.
beyoğlu bedaş işletme müdürlüğünden kontrol memurları mühendis projeyi içeri verdikten 1,5 hafta sonra geldi. kontrol memurları yapılan işe baktı ve onay verdi. her şey tamam ! dükkanı kiraya vereceğimiz kişinin imzasını aldılar ve gittiler, giderken de:
- bizlik iş tamam. sizlik iş’de tamam… perpa’ya mail yollayacaz ve ekipler gelip binanın elektrik gücüne bakacaklar, bu işlemde ortalama 10 gün sürer. eğer binanız dükkan elektriğini kaldırabilecek güçte ise saati 2 gün içinde sayacı takıp giderler ve iş biter dedi.
birde binanın elektrik gücünü ölçme işi çıktı iyi mi ?!.. 10 günde bunu bekleyecez. şu ana kadar geçen zaman 1 ayı buldu.
lan ne zor işler….
şu an bizim yapacağımız bir işlem kalmadı. beklemedeyiz. bina elektriğini ölçüm için gelecek ekipleri bekliyoruz.
gördüğünüz gibi bir sürü iş. size çok önemli tavsiye vereyim. elektrik saatinizin kapanmasına, elektrik sayacınızın sökülmesine kesinlikle müsaade etmeyin. şayet elektrik sayacınız sökülmüşse ve aradan yıllar geçmişse önceden aboneliğiniz olsa bile yapacak bir şey yok. yeniden elektrik alabilmeniz için her şeyi sil baştan yaptıracaksınız. şu topraklama mesela… bazı binalara topraklama hattı çekmek mümkün değil ama çekeceksiniz ! topraklama hattı yoksa elektrik almanız mümkün değil. işte o gelen kontrol memurları hatta bu topraklama kablosu sarı-yeşil olacak mavi ya da başka bir renk çekerseniz işlemizin iptal olur.
adamlar çok hassas yani.